Jump to content

ఆరోగ్య భాస్కరము/పీఠిక

వికీసోర్స్ నుండి

పీఠిక

ఆరోగ్యార్థ మొకరించిన భాస్కరస్తుతియగుట నిది యారోగ్యభాస్కరమని యనంబడియెడి, ౨౭౭ పద్యములతోఁగూడిన యొక యల్పగ్రంథముగాని యెక్కువనికాదు. ఈ పద్యములైనను సర్వసంస్తవయోగ్యములైనవి స్వల్పము ఒక్క సావ్యక్తకే సంబంధించినవి చాల. ఇట్టి చిట్టిపాత్తమునకుఁ బీఠికగూడ వ్రాయుట యనవసరము. పైపెచ్చు హాస్యాస్పదము. గ్రంథరచనాకారణము మొదలైనవన్నియునంత వివరింపఁబడియున్నవి. నా యనారోగ్యమును బ్రకృతము చాలవఱకుఁ గలిగిన పునరారోగ్యము భాస్కరప్రసాదమూలమగుటయునే దీనిరచనకు ముఖ్యకారణము. అట్టి ప్రసాదరావుగారియెడలఁ జూపవలసిన కృతజ్ఞత యంతయు గ్రంథమందే రూపయుండియుఁదనివిచాలక మఱికొంత మిత్రలేఖల ద్వారమునఁగూడ జూపఁదలఁచియు నాయనారోగ్యమునకుఁ బరితపించియుఁదకు సాయమొవర్చియు నున్నమిత్రులయెడలఁ గూడఁ గృతజ్ఞుఁడనగుటకును దన్మిత్రలేఖలుమాత్ర మిందుఁ గొన్ని ప్రకటించుచున్నవాఁడను. ఇదియే దినికి నాపీఠిక. అందు ముందు కథానాయకునిలేఖయే ప్రకటీక్రియమాణము.

--------- మిత్రలేఖలు --------
అమలాపురము, తూ||గో|| అంగిరస్సం||జ్యేష్ఠ బ ౧౦ 28-6-1982

మీ రనారోగ్యముగా నుండుచున్నట్లును వ్యాధి మిమ్ములను జాలరోజులనుండి పీడించుచున్నట్లును నింతవఱకు... కుదురనట్లును నభినవసరస్వతి తెలుపుచున్నది. ఆషాఢ శు మొదలుకొని గోదావరీపుష్కర ప్రారంభమగును. పుష్కరముపేరు చెప్పియైనను నొకసారి యిటకు సకుటుంబముగా వచ్చి యొక పక్షమైన నాయొద్దనుండి మీరోగమున కనుకూలమగు మందు సేవించఁగలందులకుఁ గోరుచున్నాను. ఇటులొనర్చినఁ దీర్థము స్వార్థముఁ గలసివచ్చును. మీవంటివారి కాతిథ్యమిచ్చుట కన్నోదకములకుఁ గొదవలేదు. మీరు మిత్రులు బంధువులు గురువులు నగుటచే మాయింట నింతప్రసాదము పడయుటకు నేను గోరకుండనే మీకు హక్కుకలదుకావున వెంటనే బయలుదేరి వచ్చి నాకోరికను దీర్చి మీరు నిరామయులగుదురుగాకయని కోరుచున్నాను... రాక కెదురుచూచుచుందును... రాజమండ్రినుండి స్టీమరుమీఁద బొబ్బర్లంక వచ్చి యటఁ గాఱెక్కిన మా గుమ్మములో నిలుచును... ప్రసాదరావు.

త్రిలింగ కార్యాలయము... మద్రాస్
అయ్యా!
శ్రీముఖ సం|| ఆషాఢ శు౬ (29-6-88)

నమస్కారములు... ఈమధ్య జబ్బుచేసినందునఁ బత్రిక నిలిచినందుకు విచారపడుచున్నాను. త్వరలో నారోగ్యములకిగి యింకను గొంతకాలము సారస్వతసేవ చేయుదురని యెంచుచున్నాను...

నావిళ్ళ వెంకటేశ్వరులు.
ii
చంద్రికాముద్రాక్షరశాల, గుంటూరు
శ్రీముఖ సం|| ఆషాఢ బ ౩ (10-9-88)

... బహుప్రణామపూర్వము విధేయుఁడు చతుర్వేది అమరేశ్వరుఁడొనర్చు విన్నపములు. ప్రకృతము... ఏతన్ముద్రాశాలయందు మేనేజరుగా నొకింత కఠినసరణి వ్రాయవలసివచ్చుటచే నన్ను మన్నింతురుగాక... ఎట్టివిపత్ప్రివాహములు నిరోధించినను దాటఁజాలి యిరువదియాఱు సంవత్సరములనుండి యాంధ్రదేశమందెల్లెడల వ్యాప్తమై మీ యభినవసరస్వతి యిట్టి మతవిప్లవసమయమున నిలిచిపోవుట సనాతనధర్మావలంబుల దౌర్భాగ్యమనకతప్పదు ... మొదట మీయారోగ్యస్థితి దెలుపుచుఁ బత్రికా నిర్వహణవిషయమై వ్రాయుఁడు. కాలపరిస్థిరినిబట్టి ముద్రాశాలల నిర్వహించు టెంతయు నాయాసకరముగానున్నదికాన మీరీయవలసిన పైకమును జరూరుగాఁ బంపఁ బ్రార్ధితులు ... ఇంతకంటె హెచ్చుగా వ్రాసిదీర్ఘజ్వర్జరితమైన మీహృదయమును నొప్పింపఁజాల.

నూజవీడు
ఆర్యా!
శ్రీముఖ సం|| ఆషాఢ బ ౪ (11-7-88)

మీదేహారోగ్యము చక్కగాలేదని తెలిసి మాకందఱికిఁ జాలకష్టమాయెను. మీ మిత్రవైద్యసహాయముచేఁ ద్వరలో నారోగ్యము కలుగునని భగవఁతుని బ్రార్ధించుచున్నాను.

ఇవియే నమస్కారములు
చేబ్రోలు రాజగోపాలరావు.
గుంటూరు
శ్రీముఖ సం|| ఆషాఢ బ ౫ (12-7-88)

... అంతటంతటఁ బ్రసాదరావుగారియొక్కయు మీయొక్కయు క్షేమము వ్యాయఁబ్రార్థంతును. మీ కిప్పట్టున శ్రీవారి వైద్యమే సర్వధా శేయస్కరము. కొంచెము వ్యవస్థ పట్టినను బునరారోగ్యమున కింతకన్న శరణములేదు. ఆరోగ్యమును గల్గితీరును. మీ యుపాస్యమానదైనము మిమ్ముఁ ద్రోసిపుచ్చఁడు. నేనును యథా శక్తి నాయిష్టదైవమును మీనిమిత్తమై ధ్యానించుచుందును.

శా|| మిత్రేందువ్రభృతిగ్రహంఱులకు నీమేర ౯ నివేదించి స

న్మైత్రీవల్లభునిం బ్రసాదభిషజు ౯ మన్నించి యానాఁడు సౌ

మిత్రి ౯ శీఘ్రమ యుద్ధరించినటు లీ మేదిన్యమర్త్యాగ్రణి౯

మిత్రు౯ బాంధవు బాలసంతతికు సామిరీ! కృపం బ్రోపుమా.

... శిష్ట్లాహనుమచ్ఛాస్త్రి.
కొల్లాపురము.
శ్రీముఖసంః శ్రావణ బ౩ (8-8-88)
... వందనసస్రంబులిచ్చి శిష్యపరమాణువు లిఖించుచున్నది ... ఇంకను మీదే హారోగ్యము పూర్తిగ లేదని యారోగ్యభాస్కరపద్యములే సాక్ష్యమిచ్చుచున్నవి. పద్యములు పృద్యములుగనున్నను దద్భావమూచూడ గుండె నీఱైనది... ఆరోగ్య భాస్కరపద్యములు మఱికొన్ని పంపుదురని ప్రార్థన... రామసుబ్బారాయుఁడు.
iii
జానపాడు
శ్రీముఖసంః శ్రావణ బ౧౧ (16-8-1988)

నమస్కారములు... మీశరీర మింకను బూర్ణారోగ్యము చెందనందుకు వగచుచున్నాను... మీ శరీరారోగ్యముగుఱించి యెల్లపుడు భగవంతుని బ్రార్థించుచు జవాబు కెదురుచూచుచున్నాను.

జానపాటి లక్ష్మీనారాయణ.
జానపాడు
శ్రీముఖసంః శ్రావణ బ౧౨ (18-8-88)

నమస్కారములు...మీయింటిఖర్చులువగైరాకొఱకు మీ రేమాత్రము విచారపదవద్దు. మీ రింటికిఁజేరువఱకు నెంతఖర్చైనను నామెగా రడిగినవెంటనే యిచ్చుచునుండఁగలను. ఇదివఱకుఁగూడ నాప్రకారమే యిచ్చుచుంటిని. మీశరీరవ్యాధి పూర్తిగా నెమ్మతించువఱకు నక్కడనే యుండఁగోరెద... మీస్థితినిగుఱించి మీయింటిలోఁనబడువిచారము వ్రాయశక్యముకాదు. మీశరీరారోగ్యముకలుగుటకు మీయుత్తరమునకు నెదురుచుచుచు భగవంతుని బ్రార్థించుచున్నది. ఈమధ్య మీజనా బాలస్యమైనందున మీకు, టిల్లిగ్రామీయవలెనని తహతహపడినది. ప్రసాదరావుగారు మీయందుఁజూపిన యాదరణకు మేమందఱము సంతోషించుచుంటిమి... మీయింటి యోగక్షేమముప్రతిదినము విచారించుచుంటిని.

జానపాటి పురుషోత్తము.
జానపాడు
శ్రీముఖ సం|| శ్రావణ బ౧౫ (21-8-88)

బ్ర|| ... పట్టాభిరామశాస్త్రి మామగారి సముఖమునకు ... నమస్కారములు ... డాక్టరుగారు మీకు స్వజనులే కనుక మీ రేమాత్ర మధైర్యపడవలసిన పనిలేదు. ఇప్పట్టున మీరు వ్రాసినప్రకారము 'మిత్రమాపత్సు జానీయా'త్తమ వాక్యము డాక్టరుగారియందే కనుపించుచున్నది. మీయింటి కేగి యక్కడనే కూర్చుండి యీయుత్తరము వ్రాయుచున్నాను ... మీరు నాకు వ్రాసినలేఖలోని సంగతులన్నియు ల|| కమలమ్మకు వినిపించినాను ... కంటివెంట నీరువిడిచినది... పిల్లలుఁ దాను మీముఖప్రదర్శనముకొఱకు సదా నిరీక్షించుచున్నామని నొక్కివ్రాయుమన్నది ... పురుషోత్తము ... మీకష్టములకు మిక్కిలి విచారపడినాఁడు ... మీరు వ్రాసినపద్యములు సులభశైలిని బాగుగానే యున్నవి ... ఆనందించితిని ... మీయింటిసంగతులు తప్పక యప్పుడప్పుడు కనుగొనుచుండెదను. మీ రధైర్యపడవద్దు. పిల్లలుఁ దల్లి క్షేమముగానున్నారు ... మీభార్య ... మీవిషయమై చింతిల్లుచున్నను వ్యక్తిగలదిగనుకఁ బైకిఁ గనఁబఱుపకుండ ధైర్యముతోనే యున్నది. మీరును బెంగపెట్టకొనవద్దు ...

జానపాటి విశ్వనాధము.

...శ్రీరస్తు. ఆరోగ్యమస్తు. దీర్ఘాయుష్యమస్తు... మీకు సంపూర్ణారోగ్యమింకను లభించనందుకు విచారముగానున్నది... ఆరోగ్యము తప్పక కలుగును.

బెజవాడ
గ్రహింపవలెను.
శ్రీముఖ సం|| భాద్రపద శు ౪ (25-8-88) మల్లాది రామకృష్ణ నిద్వచ్చయన
iv
చంద్రికాముద్రాశాల, గుంటూరు
శ్రీముఖ సం|| భాద్రపద బ౨ (6-9-1988)

... మీ రారోగ్యభాస్కరములోని పద్యముల నుల్లేభించుచువ్రాసిన ... కార్డుచేరి సంగతులు విశదమైనవి. ఇంతకాలము మీరట్లు జాడ్యగ్రస్తులగుట ప్రవాసముండుట విత్తవసతిలేక చిక్కుపడుట పత్రిక నిలిచిపోవుట ౠణబాధ కలుగుట మున్నగు మీ ప్రకృతస్థితి పర్యాలోచింపఁగా 'నీచైగ్గచ్ఛ త్యుపరిచదశా చక్రనేమిక్రమేణ' యను కాళిదాసోక్తిజ్ఞప్తిఁదగులుచున్నది. గ్రహానుకూల్య మెప్పుడేర్పడునో యప్పుడ సమస్తము సప్రయత్నముగఁ జక్కఁబడఁగలదుగాన మీబోటి విజ్ఞులు 'భవితవ్యం భవత్యేవ' యను నిశ్చయమున నిట్టియిక్కట్టుల సహించి తదర్ధమై నిరీక్షింతురేకాని యెప్పట్టునను నైరాశ్యము నొందరు. పత్రికాపున:ప్రకటన సందర్భమున మీరు సంపూర్ణారోగ్యము చూచుకొననిది యారంభించిన మి కింతను నాయాసముకలుగు నేమోనని నాభయము. పత్రికలఁ బడసియుఁ దమంతఁదాము చందాపంపునలవాటు లేని చందాదారులవలనఁ బ్రతిఫలమువడయుటలో నింకను బ్రయాసముగలుగునేమోయని భయమగుచున్నది. ఎట్లయినను మీయుత్సాహము పట్టుదల ప్రశంసనీయములు. బ్ర శంకరముగారును మీయుత్తరము చూచి యనుతపించిరి. వారును నార్ధికముగ మిక్కిలి చిక్కులలోనున్నారు... లోఁగడబాకీ తీర్మానముకాకయే మరల ముద్రించి యిచ్చు టెట్లాయని వెనుకాడుచున్నారు. అయినను మీరు క్రిత్తసంచిక ముద్రించి యిచ్చినతోడనే పైక మందఁజేయుదురేని మ్యాటరుపంపునట్లు వ్రాయుఁడనిరి, కానమ్యాటరు సిద్ధముగ నున్నచోఁ బంపుఁడు...

అమరేశ్వరుఁడు.
కొల్లాపురము
శ్రీముఖసం|| భాద్రపద బ౧౧ (15-9-88)

...మీలేఖ చేరినది. అందలి విషయంబులన్నియు విషాదసరంబులౌటచే నామనం బెంతయుఁ బరితపించినది. నాయర్ధాంగలక్ష్మియును దు:కించినది... ప్రసాదరావు గారు సర్వవిధముల మిమ్ముఁగనిపెట్టుట ప్రశంసాపాత్రము... ప్రసాదరాయునివంటి యుత్తముఁడు... దొరకఁడని నానమ్మిక. అందుచెతనే రావుగారికి

తె|| కపట మెఱుఁగని నీవంటి ఘనసఖుండు
ఒక్కఁ డున్నను జాలఁడొక్కోజగాన?
కష్టకాలములందు నక్కఱకురాని
బంధుజన మెంతయున్న నిష్ఫలముగాదె.

అని యొకలేఖగూడ వేఅసితి... వ్రాయఁబూనిన గ్రంథమగును.. ఒక్కమాటలో నాయాశయము వెల్లడించి ముగించెదను. లోకములో మిత్రప్రశంసఁ బ్రసాదరావుగారి పేరు సర్వజనులును వాడుకొందురుగాక. వారి యశస్సౌరభ మాంధ్రదే శోద్యానవనవాటికల వ్యాపించుఁగాక. వారికిఁ జిరాయురారోగ్యసంపత్తి ప్రసాదించి భగవానుఁడు సంరక్షించుఁగాత.

రామసుబ్బారాయుఁడు.
----------------

సూర్యభగవానుడా! భాస్కరాయని వేయివిధముల నిన్ను స్తుతించుచుండ మాగురున కారోగ్యము కలుగజేయకుండుట నీకు న్యాయముగాదు. ఈకవితాజపము చాలదా? లోకోపకారమునకై పాటుపడు మహనీయుఁడు. సనాతనధర్మతత్పరుఁడు. ఉభయభాషాప్రవీణుఁడు. దురాశఁబూని భోగభాగ్యముల కాశించెనా? ఆరోగ్యపదార్ధమొకటే కోరుచున్నాఁడు. అది నీకరుణాకటాక్షశ్రీలచే లభ్యమగును. నీవే శరణమని నిన్నే నిత్యముఁ గొల్చుచు నా రోగ్యభాస్కరము వ్రాయుచున్నాఁడు. ఆరోగ్యభాస్కరసారము.

ఉ|| గోడలుదూఁక నాదుమది గోరుటలేదు. బజారులందు బల్
ప్రోడనటంచుఁ వర్వులిడఁ బోయి చరించెడువాంఛలేదు. రో
చేడెలఁగూడి యాడుటకుఁ జిత్తమునందుఁ దలంపులేదు. నా
ఈడున కర్హమైన బల మిచ్చినఁ జాలును నాకు భాస్కరా!

అను నొక్కపద్యపద్యమునం దిమిడియుండెను. మిత్రుఁడగు ప్రసాదరావు గారికైనను మాటదక్కించవాయని శాస్త్రిగారు

చ|| వెలగలమందు లూరకయ వేళ కొసగుటెకాక స్వీయమౌ
నిలయమునందె నిల్పుకొని నేఁటికి మాసయుగంబునుండి ని
ర్మలుఁడు ప్రసాదరావు తన మంచిని వెల్లడిచేయుచుండె ఆ
పలఁతి సదుద్యమంబు ఫలవంతముఁ జేయఁగదయ్య భాస్కరా!

అని ప్రార్థించుచుండిరి.

శ్లో|| పూర్వజన్మకృతంపాపం వ్యాధిరూపేణ బాధతే
తచ్ఛాంతి రౌధధై ర్దానై ర్జపహోమసురార్చనైః

అని సురార్చనమే కడపటి సాధనముగాఁ బ్రాక్కవులును వాడియున్నారు. కార్యమున సాధించియున్నారు. దైవతారాధన వ్యర్థముగాదు.

-------- ఆరోగ్యరాఘవము --------
పరమేశ్వరా!

కవికులకోటికి దుర్భర దుస్సవాదారిద్ర్యమొకండు వరముగ నిచ్చితివి. పోనీ సాహిత్యలక్ష్మీసంపన్నులమని దారిద్ర్యబాధ సరకుగొనక యెట్లో జీవితమును ధర్మనిష్ఠితబుర్ధిచే నెట్టుచుండ సారస్వతసేవయును జేయుటకు వీలులేని రోగమును శరీరమున కెక్కించితివా? నాగురుని బాధించుట పాడిగాదు. కుయోమొఱో యనుచున్నను వినవా? సీతాపతీ! వీరు నా పరమగురువులు. నా కవితాసంఘము నుద్ధరింపబద్ధకంకణులు. వీరి కవితానైపుణ్యము కొనియాడఁదగినది.

సీ|| స్కాందస్థ నాగరఖండ మంతయును దె
న్గించి పూర్తిగఁ బ్రకటించినాఁడ.

అని వీరు వ్రాసిన పద్యపాదమునుబట్టి వీరి యుభయభాషాప్రావీణ్య మెట్టిదో తెలియందగు అభినవసరస్వతీ పత్రికాధిపతులై యిరువదియైదు సం|| లనుంచి నిర్వి ఘ్నముగాఁ బత్రికసాగించుచుఁ గ్లిష్టసమయములలో శాస్త్రిగా రెట్టిశ్రర్ధవహించిరో యట్టిది సామాన్యులకు శక్యమగునో కాదో రఘరామా! నీకుఁదెలియదా?

సీ||లంకణంబులుచేసి లలిఁ బాసినపుడైన
            వెల్లడింపకదీని విడువలేదు.
ఏడేండ్లసుతుఁ డీల్లి యేడుచునపుడైన
            ప్రచురింప కిద్దానిఁ బాయలేదు.
సంతాననష్టికై చింతించునపుడైన
            ఊళ్ళ కియ్యది పంపకుండలేదు
ప్రథమకళత్రంబు పడిపోయినపుడైన
            వెలయింప కిద్దాని నిలునలేదు.

వ్యాజ్యెములు వచ్చి పైఁబడినప్పుడైన
మాసమాసంబుఁ బ్రకటింప మానలేదు.
సంధ్యతోపాటు దీనిని సత్యజింప
కీడ్చుకొనివచ్చుచున్నాఁడ నింతవఱకు

అను వీరి పద్యమునుజూడు. అట్టిప్రతిజ్ఞనుబట్టి పత్రికను నడిపించు పట్టాభిరామునకా యిట్టిరుగ్నత? పట్టాభిరామా~ నీ నామమును ధరించినవాని నిట్లు కష్టపెట్టుదువా? వారి ప్రవర్తన మెట్లుండునో వారు రచించిన

సీ|| కవితయు విద్వత్త గలదు నాకడఁగాని
             చెలఁగి యేగడబిడఁ జేయఁజాల.
శుద్ధవైదికవృత్తిఁ జూవట్టుదునుగాని
             వేషభాషలు పెక్కు వేయఁజాల.
ఉన్నంతకార్యంబె విన్నవింతునుగాని
             కలవి లేనివి యేవొ పలుకఁజాల.
గ్రక్కున నొరుల డగ్గఱఁ దలంకుదుఁగాని
             నిర్భీతి నటఁ జేరి నిలువఁజాల.

ప్రకృతకాలపరిస్థితుల్ బాగుగా నె
ఱుంగనట్టి యమాయికపుంగవుఁడను.... ...

అనుపద్యము సాక్ష్యమిచ్చును. భద్రాద్రిరామా! ఇట్టినాగురువర్యుఁగష్ట పెట్టుట ధర్మమగునా? వారి యనారోగ్యమునకై తపింపనివారెవ్వరు? వారినెఱిఁగిన ప్రతిమానవుండును దుదకు శత్రువులొకచో నున్నను వారుగూడ విచారింపకమానరని నా నమ్మిక. రామా! ఇంతమంది వారి యారోగ్యమునకయి ప్రార్థించుచుండ నిందఱిని జిన్నపుచ్చుట ధర్మముకాదు. వారిపిల్లలు పిల్లలు. ఇతరసాహాయ్య మేమి
vii

యును లేదు. అయ్యో! ఒక్కొక్క పద్యము. వారి యారోగ్యభాస్కరమందుఁ దిలకించిన గుండె నీఱగుచున్నది. కడుపు బ్రద్దలగుచున్నది. బాష్పధారలు ప్రవహించుచున్నవి. చూడు.

శా|| కాలుం జేయిము నాడునంతవఱ కీకల్యాణిఁ బోషింతునం

చాలోచింపక పత్రికావిషయమం దన్నాఁడ మున్నేను. నా

కేలే యాడెడిఁగాని కాలి కకటా! కీడ్నాటు వాటిల్లె. ఇం

కేలా పత్రికనడ్పుదు౯ భాస్కరా.

శా|| కాలి౯ నీవు కుదుర్చుకున్న నిఁకనేఁ గావించు కార్యంబెలే

దీలోకంబున. పత్రిక౯ మఱియు నాయిల్లాలినిం బిల్లలన్

పాలింపంగ నశక్తుఁడ౯ సరికదా! నాకడ్పె నేఁబూడ్చుకోఁ

జాల౯. జోలియదారికేని వలదే సంచార మోభాస్కరా.

శా|| కించిద్దూరపుటూళ్ళలోపలి సుహృద్గేహంబు లిం కంతకు౯

కించిద్దూరపు గ్రామబాహ్యములెపో కృచ్ఛ్రంబుగానుండ నా

సంచారంబెటు దూరదూరములకు౯ సౌఖ్యంబుగాసాగు? ఈ

కొంచెంపు౯ స్థితికన్నను౯ మృతియేమేల్ కొంచెంబిఁక౯ భాస్కరా.

ఈ రీతిని బ్రతిజ్ఞచేసి జీవితముకన్న ధర్మభాషాసేవయే ముఖ్యమని పాటుపడుచుండ నట్టిమహావివాక్కునుండి యిట్టి దీనమగుమాటలను వెడలఁజేయఁదగునా? దాశరథీ! ఈ సమయమున నీ సహాయములేకున్నఁ బరసహాయమెంతయున్నను నిష్ప్రయోజనమే. నీవు నాయిలువేల్పైనకతాన నిన్ను నమ్మి నాగురున కారోగ్యమిమ్మని యారోగ్యరాఘవమను. నీ చిన్నికృతిని లిఖియించితిని. నాగురుఁడు వ్రాయుచున్న గ్రంధమునకన్న నిది ఘనమాయని శంకింపకుము. ఆదురునిమార్గమునే త్రొక్కఁదలఁచితి. గురునియందుఁగల భక్తితాత్పర్యములే నన్నిట్లు ప్రేరేపించినవి. గురున కారోగ్యమిమ్మనికోరుట తప్పా? శిష్యధర్మము నెఱవేర్చుటతప్పా? నేనెట్టి సాయముఁజేయలేకున్నను నాభక్తివెల్లడించు పద్యములను గానుకగాఁ బంపుకొన్నాఁడను.

చ|| జలజలరాలెబాష్పకణజాలము లేఖను జూచినంతఁ గ

మ్గెలఁకులనుండి. దుఃఖమునకు౯ గుఱియయ్యె భవచ్చతిత్రయం

చలవిలపించినాఁడ మనమందున. సత్కవులైనమీరు మీ

కలమునుబూని దైన్యమునుగ్రక్కుచువ్రాయుటచోద్యమయ్యెడి౯ .

ఉ|| దైవముదాఁటరాద నెడు తత్త్వమెఱింగిన జ్ఞానులౌటచే

ఈవిధి దు:ఖభారమున నెంతయు మీపరిశుద్ధభావము౯

పావనమైనచి త్తమును బాడొనరింపఁగనేల? కష్టముల్

జీవితముండుదాఁక నివసించునె? సౌఖ్యము గల్గకుండునే?
viii
ఉ|| కావున ధైర్యమూనుఁడు సుఖంబు బలంబు లభించు మీకు ఇం

కేవిధమెనకష్టములు నెన్నడుఁ గంపడఁబోవు. సౌఖ్యమే

జీవితమందుఁ గంపడు ప్రసిద్ధికినెక్కిన పత్రికావిధుల్

కేవల మాపరాత్పరుని లీలలఁ జక్కఁబడు౯ గురూ త్తమా!

ఉ|| దేనికినైననేమి పరదేవత సత్కృప చిల్కినంతట౯

గాని కృతార్థతం బడయఁగా ననుకూలముగాదు. మీరిటుల్

మానసమం దధైర్యమును మాటికిమాటికిఁ దాల్పనేల? ప్ర

జ్ఞావిధులైనమీ కిల నసాధ్యములెయ్యని చెప్పుమో గురూ!

ఉ|| మీకన్నం గడుఁ జిన్నవాఁడనగుట౯ మీకిట్లు బోధింపఁగా

నాకుంజెల్లునె? బుద్ధిపాటవమునైనం గాంచఁగానైతి, మీ

కేకార్యంబుననైన సాయపడఁగా నీనాకు శక్యంబొకో?

శ్రీకాంతుండె సమర్థుఁ డన్నిగతులం జింతించి రక్షింపఁగ౯

రామచంద్రా! నీకాళ్ళంబడి ప్రార్థించుచున్నాఁడ. నా ప్రార్థన ఫలవంతమగునట్లుచేయుము. నాగురునికి సంపూర్ణాయురారోగ్యశ్రీలను బ్రసాదింపుము.

శా|| శ్రీరమ్యంబుగఁ బత్రికావిషయముల్ చేకూర్చిపోషింపవే.

ప్రారంభించినదాది విఘ్న మెపుడు౯ వాటిల్లఁగానీక క్షే

మారోగ్యం బది యున్నఁజాలుననుచుం బ్రార్థించుచున్నార లా

ప్రారంభమ్మును సాఁగజేయు మిలలోఁ బట్టాభిరామప్రభూ!

... మొదట రు 5 లు పంపితిని.... తక్కిన రు 5 లు పంపితిని..... నేను విళేషించి సాయముచేయఁజాలనందులకును నింతస్వల్పము రెండుసారులు పంపినందులకును సిగ్గుపడుచున్నాను. నా కెన్ని చిక్కులున్నను బరమేశ్వరుఁ డిట్టిసందర్భములలోఁ గొంచెమో గొప్పయో మిత్రధర్మము నెఱవేర్చుకొను భాగ్య మిచ్చినఁ జాలునని ప్రార్థించుచున్నాఁడను...

రామసుబ్బారాయుఁడు బి.యే.
కడియము- తూ|| గో|| డి||
18-9-88 శ్రీముఖసం|| భాద్రపద బ ౧౪

... మీ భాస్కరమకుతపుఁ బద్యములు త్రిలింగలోఁ జడివి యానందించినాను...ప్రసాదరావుగారి యభిప్రాయము ననుసరించియే ప్రవర్తింపుఁడు... జాతకవిషయమును బరిశీలించికొనుఁడు. భాస్కరారాధన మానకుఁడు...

చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి, శతావధాని.
కొల్లాపురము
శ్రీముఖ సం|| అశ్వయుజ బ ౧౩ (17-10-88.)

...ఆరోగ్యభాస్కరము ప్రచురించుచుంటిరి. కనుక నానిమిత్తమై 50 ప్రతులెక్కువగా నుంచవలెను. అందుకగు పేపరు బైండింగుచార్జీలు నాపైనఁగట్టవచ్చును.

విధేయుఁడు, రామసుబ్బారాయుఁడు యే.
----------
ix
చేటపఱ్ఱు. ఏలూరుతాలూకా - ప|| గో|| డి||
శ్రీముఖ సం|| కార్తిక శు౨- 21-10-1988.
కం|| పట్టాభిరామశాస్త్రి! పెట్టకు తడి కంట. తనదు వేయికరముల౯.

పెట్టనికోటగ నిడి నీ కెట్టివిపత్తులను జేరనీ కినుఁ డోము౯.

తే|| కలి సనాతనధర్మరక్షణముకొఱకు

పాటుపడునట్టి భూసురవరుఁడవౌట

తా సనాతనుఁడౌటను దరణి నీకు

మిత్రముఖరూపముల నిఁక మే లొసఁగఁడె?

తే|| సామయుండైన పట్టాభిరామశాస్త్రి

కవి తపశ్శాలి సుగుణుండు ఘనయశుండు.

నీప్రసాదాన కర్హుఁడు. నేఁ డతనికి

ఆయురారోగ్యముల నిడు మంబ! దుర్గ!

గుండు శేషయ్య.

--- తమరుపంపిన కవరు చేరినది. తమకుఁ డిరిగి యారోగ్యము పూర్తిగాఁ జెడుట యాపరేష౯ జరుగుట మొదలగు విషయములు చూచి మిక్కిలి దుఃఖించితిని.

ఆరోగ్యభాస్కరప్రభావము.
ఉ|| వచ్చినలేఖఁజూచి గురువర్యునకు౯ సుఖమబ్బెనంచు లో

హెచ్చుగ సంతసంబును వహించితి నెమ్మనమందు. భాస్కరు౯

నిచ్చలు భక్తిభావములు నిండ భజించినదానికి౯ ఫలం

బచ్చుపడంగ నయ్యె. పరమాత్ముని సేవలు వ్యర్థమౌనొకో.

ఉ|| పట్టిపట్టువీడ కల భాస్కరుని౯ భజియించినందు కి

ప్పట్టున సౌఖ్యమబ్బె. కనుపట్టె శుభంబులు. దేహదార్థ్యము౯

నెట్టినఁ గల్గె. ఔషధము నేర్పుగ నిచ్చెఁ బ్రసాదరావు. ఇం

కిట్టివె భాగ్యసంపదలు నేర్పడు మీకుఁ జిరాయురున్నతి౯.

x
మ|| కననయ్యెంగద మీ మనోద్రడిమయు౯ . కన్పట్టె వాక్సిద్ధియు౯.

కనఁగానయ్యె భవత్ప్రభావబలము౯ సౌఖ్యప్రదుండైన సూ

ర్యుని నిండారుమనంబునం గొలువ నారోగ్యంబు చేకూరె. కా

వున మీమార్గముఁ బట్టువారి కిలలోఁ బొల్పారు సౌఖ్యోన్నతుల్.

రామసుబ్బారాయుఁడు.
ఇవి ముఖ్యమైనమిత్రలేఖలు. వీనితోడనే పీఠిక సమాప్తి.



----------



విజ్ఞాపనము.


ఈయారోగ్యభాస్కరమున నశ్లీల (అర్థవిషయకగ్రామ్య)దోషమున్నదని నే నెఱుంగుదును. కాని యనేకౌషధములు సేవించియు నారోగ్యము పడయఁజాలక తుదకు మొదలిడిన స్తుతియగుట నుద్రేకముతో నున్న బాధయంతయు విన్నవించుకొనఁబడినది. ఒరులు విన్న నపహిసింతురని యున్నవిధముఁజెప్పుకొనక యూరకున్న వైద్యునకుఁ దెలియుటెట్లు? వలయు చికిత్సఁజేయుటెట్లు? ఏ వైద్యులును గుదుర్సలేని పదబాధను బదపడి భాస్కరుఁడే ప్రశమింపఁజేసెఁ గావున నాపాలిటి కాయనయే వైద్యరాజు. అట్తిగాని కఖిలమును దాఁచక మొఱపెట్టుకొంటిని. తథ్య మెఱిఁగించుపట్ల ధర్మశాస్త్రములును నిఘంటువులుంబోతె నేను నీపథముఁద్రొక్కితి. సత్కవులు క్షమింతురుగాక.

విధేయుఁడు, జానపాటి పట్టాభిరామశాస్త్రి.